"Kook eenpansgerechten, neem zuinige douchekoppen en laat minder licht branden"
De Belgische overheid bereidt de bevolking voor op stroomuitval. Het risico op ‘afschakeling' van het elektriciteitsnet is reëel, zeker als het de komende winter koud wordt. Via de speciale site offon.be geven betrokken partijen tips aan burgers en bedrijven hoe te besparen op energie.
Johan Verbelen is woordvoerder van FOD Economie, een federale overheidsdienst in België. Zijn organisatie is samen met het Belgische Crisiscentrum en netbeheerder Elia verantwoordelijk voor de website. "Het motto is samen energie besparen", legt Verbelen uit. "Met eenvoudige maatregelen kunnen we het risico op afschakeling verminderen." Denk daarbij aan koken van eenpansgerechten, energiezuinige douchekoppen en minder licht laten branden.
De hoofdoorzaak van het lage elektriciteitsaanbod is het kort na elkaar stilleggen van liefst drie kernreactoren, waarvan één door ‘sabotage' - details zijn niet bekendgemaakt. Verder zijn de afgelopen jaren diverse gascentrales gesloten en heeft België weinig interconnecties met het Nederlandse en Duitse stroomnet. Daarom heeft de regering een afschakelingsplan opgesteld, waarbij in piekuren zones van het land gedurende maximaal drie uur ‘op zwart gaan'. De overheid neemt dan ook verantwoordelijkheid: straatverlichting gaat uit en openbare gebouwen sluiten de deuren.
““Op zeer korte termijn zijn er nog geen oplossingen””
Voor het zover is, kan iedereen op offon.be en de bijbehorende app bijhouden in welke fase het afschakelplan voor zijn regio is, van groen, oranje en rood naar zwart. De site is zodanig opgezet dat die een ‘participatief karakter' heeft. Mensen kunnen zelf tips indienen voor energiebesparing, en de mogelijkheden delen op sociale media met hashtag #offon. Er wordt in de drie officiële talen van België tekst en uitleg gegeven. "Alle regio's kunnen getroffen worden", zegt woordvoerder Verbelen, "dus we moeten solidair zijn. Dit is een nationale campagne."
Hoeveel moeten de Belgen besparen om stroomuitval te voorkomen? Het is moeilijk om daar een cijfer op te plakken, stelt de organisatie van offon.be. Als de winter van 2015 uiteindelijk zacht wordt en een van de kernreactoren van Doel nog dit jaar in bedrijf gaat, is de kans op afschakeling een stuk lager.
De vraag blijft hoe België zijn elektriciteitsvoorziening op peil krijgt, zeker omdat in Nederland sprake is van een overschot aan elektriciteit. De vorige regering is bezig geweest met aanbestedingen en opties voor nieuwe gascentrales, alsmede connecties met onder meer Nederland. Verbelen: "Er liggen tal van opties op tafel. Maar op zeer korte termijn zijn er nog geen oplossingen. Je kunt niet zomaar een kabel leggen zonder de juiste vergunningen en overleg met betrokken buurlanden."
