Zoeken

De energietransitie is over zijn kantelpunt heen

André Jurjus, Directeur van Energie-Nederland bij Watt Nu

Op zondag 28 april was André Jurjus, directeur van Energie-Nederland, te gast bij het televisieprogramma Watt Nu?. Jurjus schetste ter voorbereiding op dit programma een toekomstscenario voor de energiesector met behulp van het Energietransitiemodel.

Welke titel zou u uw scenario van het Energietransitiemodel willen meegeven?

"De titel ‘Een duurzame toekomst tegen acceptabele kosten'.

Hoe omschrijft u de door u gewilde energiemix van de toekomst?

"Mijn mix bestaat voor ongeveer eenderde uit gas, een kwart zon, een kwart wind, vijf procent kolen, vijf procent biomassa en verder afval en geothermie. Ik kom uit op een kostenplaatje van dertig miljard.

Het grootste stuk is nog steeds gas, ik denk dat dat een realistische en evenwichtige keuze is. Ik zoek een ontwikkeling waarbij fossiel langzaam maar zeker wordt afgebouwd en groen kan groeien op een zodanige manier dat het totale kostenplaatje acceptabel blijft.

Zo kijk ik voortdurend naar de hele transitiediscussie, in plaats van in het extreme van ‘alle fossiele centrales gaan morgen over op wind en zon'. Dat is irreëel. Je redt het ook niet in vijf tot tien jaar tijd. Alle experts wijzen op de fysieke grenzen waar je tegenaan loopt. Zoveel windmolens kun je niet realiseren, zoveel zonnepanelen kunnen we niet opkopen. Met mijn scenario kun je in 2030 meer dan 50 procent CO2-emissie besparen, terwijl men in Brussel discussieert over de vraag of het nu 30 of 40 procent zijn."


Hoe heeft u uw afweging tussen zaken als CO2-reductie, kosten en het percentage hernieuwbare energie gemaakt?

"Ik zoek een balans. Ik zeg niet: het moet per se 100 procent hernieuwbaar zijn of per se 80 procent. Je probeert een niveau te bereiken waarvan je denkt ‘oké, dan zie ik ook de kostenontwikkeling reëel blijven. Ik gebruikte bij het maken van mijn scenario steeds maar een paar schuifjes tegelijkertijd. En bekeek dan: hoe hoog komt hernieuwbaar uit, is dat acceptabel? Je kijkt naar CO2-afname, kosten, biofootprint en hernieuwbaar. Als dat allemaal acceptabel is, dan komt er een evenwichtig scenario uit. We moeten het doen op een manier die te dragen is met zijn allen."

Hoe staat de energietransitie er volgens u voor?

We zijn al over het kantelpunt heen. Met andere woorden, die transitie die is er, die gaat ook nooit meer weg en die gaat nu eigenlijk vanzelf de goede kant op. Als je bijvoorbeeld kijkt naar de groei van duurzaam in Duitsland, die is echt voorbij het kantelpunt."

Ondanks de bouw van nieuwe kolencentrales?
"De toename van kolenstroom zou een tegenargument kunnen zijn, maar dan kijk je heel eendimensionaal. Ik zeg: kijk ook naar hoe de hele energievoorziening zich ontwikkelt. Je ziet dat groene energie de prijs op de markt onherroepelijk beïnvloedt. Dat betekent dat we nu al moeten nadenken over de manier waarop we back-upcapaciteiten in het energiepakket regelen. Je praat dan helemaal niet meer in termen van ‘hoeveel kolen- en gascentrales moeten we bouwen om aan de vraag te voorzien?' De vraag is nu hoe we de markt zodanig organiseren dat we voldoende back-upcapaciteit hebben voor al die duurzame bronnen die wel al hebben. Dat is voor mij een heel duidelijk signaal dat de transitie in volle gang is en bijna vanzelf aan het gaan is."

In hoeverre ziet u verschil tussen de energietoekomst die u wilt, en degene die u verwacht?

"Daar zie ik geen verschil tussen. Ik verwacht dat ik mijn zin krijg."

Heeft de simulatie met het Energietransitiemodel u nieuwe inzichten gegeven?

"Er zaten een paar eyeopeners in, bijvoorbeeld dat in Nederland jaarlijks 45 miljard euro aan energie uitgeven. Dat zijn van die getallen, die staan niet zo scherp op je netvlies."

Op zondag 28 april werd om 13:30 uur de aflevering van Watt Nu? met André Jurjus uitgezonden op RTL 7. Hij ging met professor Jan Rotmans in discussie over de energietransitie. Het ‘groene geweten' van deze uitzending is Mette te Velde (Strawberry Earth). De presentatie ligt in handen van Joris Putman. Voor meer informatie: www.wattnu.nl.

Foto: Patricia Börger

Volg Energiepodium op Twitter: @energiepodium