De oorlog in Oekraïne zorgde voor ongekend hoge prijzen voor energie. De overheid verzacht de gevolgen daarvan door dit jaar de energierekening van alle Nederlanders te subsidiëren. Dit zogenoemde ‘prijsplafond’ voor gas en elektriciteit mag ruim 11 miljard euro kosten. Dit geld gaat net zo goed naar miljonairs als naar mensen met alleen AOW. En in januari houdt deze regeling op. Grootschalige verbetering van woningen zou een structurele oplossing zijn om weer grip te krijgen op de energierekening.
Op dit moment zijn er veel regelingen die mensen helpen om hun huis te verduurzamen. Zo kun je bijvoorbeeld 30% subsidie krijgen voor woningisolatie, een warmtepomp of een zonneboiler. Afgelopen jaar investeerden mensen meer dan ooit in de verduurzaming van hun huis: 11 miljard euro, 30% meer dan het jaar ervoor. Maar we zien ook dat lang niet iedereen de weg naar die regelingen weet te vinden. Bovendien is de aanpak zeer versnipperd. Dat kost tijd en geld, terwijl er juist een tekort is aan vakmensen om het werk te doen.
“De energietransitie moet ook gewone mensen, met een krappe beurs, echt wat moois te bieden hebben”
Daarom pleit ik voor een grootschalige verduurzaming van wijken. Door woningverbetering wijk voor wijk aan te pakken, kunnen we meer huizen aardgasvrij maken met minder kosten, minder mensen en in minder tijd. De energietransitie moet ook gewone mensen, met een krappe beurs, echt wat moois te bieden hebben. Dat kan met een ruimhartige regeling voor de buurten met de meeste energiearmoede: voor de mensen in energie-armoede betaalt de overheid alle kosten, voor de andere buurtgenoten de helft.
Onderzoek van Ecorys laat zien dat deze aanpak grote voordelen heeft:
- Het biedt mensen een structureel veiligere energierekening, die gemiddeld 1.100 euro lager is dan nu. Bij de gemiddelde energieprijs uit 2022 scheelt het zelfs 1.700 euro.
- Met het geld dat de overheid dit jaar uittrok voor het energieplafond, kunnen 1.129.000 gezinnen hiervan profiteren.
- Deze aanpak is zeker 20% procent efficiënter. Het maakt het werk aan het zwaar belaste elektriciteitsnet beter beheersbaar en biedt kansen voor collectieve warmtesystemen.
Laat gemeenten dus samen met bewoners en marktpartijen plannen maken om armere buurten uit de problemen te helpen. Zo pakken we tegelijkertijd klimaatverandering aan en maken we ons minder afhankelijk van dubieuze dictators. Een genereuze regeling van de overheid maakt dit aantrekkelijk voor gewone mensen en versterkt het draagvlak voor de ingrijpende veranderingen die nodig zijn.