"Het denken in roadmaps kan fnuikend zijn voor het concept van energietransitie."
#gertjanlankhorst
Gertjan Lankhorst is CEO van GasTerra.
Voor zover ik me kan herinneren begon de regering van het Verenigd Koninkrijk ermee: klimaatdoelstellingen formuleren voor het jaar 2050. Sinds de G8 heeft uitgesproken dat in 2050 de CO2-emissies met 80% moeten zijn gereduceerd, kan niemand er meer omheen. Je telt pas mee als je een Roadmap voor 2050 hebt omarmd, of liefst zelf er een hebt ontwikkeld. Politiek is dit natuurlijk prachtig. Heel vergaande doelstellingen zijn mogelijk, want geen enkele politicus van vandaag is afrekenbaar op het resultaat. Op zich helemaal niet erg, want als we politiek alleen maar in haalbaarheden mogen denken, is er niet veel ruimte meer voor ambitie.
Maar die focus op 2050 heeft ook een aantal grote nadelen. Het denken in roadmaps kan zelfs fnuikend zijn voor het concept van energietransitie. De roadmaps suggereren dat we nu al weten hoe de energievoorziening er in 2050 uit zal zien. De focus komt te liggen op het uitrollen van technologie die we vandaag al kennen. En dat heeft het risico in zich dat we te weinig aandacht besteden aan innovatie.
Stel je eens voor dat we in 1970 een roadmap 2010 zouden hebben gemaakt. Hoe zou die eruit hebben gezien? Vergeet niet dat we toen net bezig waren een aardgasnet aan te leggen in Europa. De Club van Rome moest nog komen met het rapport Grenzen aan de groei. In het elektriciteitsplan van de SEP werd een hoeveelheid productievermogen voorzien waar we vandaag steil van achterover slaan. De roadmap van 1970 zou een lachertje zijn geweest met de kennis van vandaag.
Denken we nu echt dat we anno 2011 beter in staat zijn een blauwdruk voor de toekomst te maken? Ik weet wel zeker van niet. Daarom vond ik het concept van energietransitie zo sterk. Weergegeven in de metafoor van de bus die naar de horizon rijdt. Energietransitie werd beschreven als een reis. De bestemming? Een duurzame energievoorziening. Hoe ziet die eruit? Nog onbekend. Maar de richting is helder. Wie mee wil doen, kan instappen. Onderweg zullen we steeds meer ontdekken. We versterken elkaar door steeds nieuwe combinaties aan te gaan. En de koers staat vast: naar duurzaamheid. Het is dus veel meer een kompas dan een roadmap, want het staat vast dat we nog heel veel gaan ontdekken. Laat daarvoor ruimte zijn in ons denken en handelen.
Ik begrijp dat dit een frustrerend beeld is voor diegenen die snel concrete resultaten willen zien. Maar doorbraken komen niet tot stand door op te schrijven dat groeicurves van technologieën steiler zullen worden. De samenleving laat zich niet dwingen. Een klimaat van samenwerking en innovatie is de beste garantie voor een steeds duurzamere energievoorziening in de toekomst. Stap in die bus!
Volg ons op Twitter: @energiepodium