Rob de Wijk: "Trump's revolutie is gericht op het
winnen van $50 biljoen aan olie- en gasreserves"
Trump, olie en gas. Ze vormen een perfecte combinatie. Afgelopen zondag nog stelde de nieuwe president dat de Amerikanen tijdens de bezetting olie in beslag hadden moeten nemen. Want als Amerika die olie had gehouden, dan ‘had je nu waarschijnlijk geen Islamitische staat gehad, daar verdienen ze hun geld mee'. Met dit soort inzichten ontpopt Trump zich tot een strateeg van wereldklasse.
Vermoedelijk bedoelt hij dat de VS er goed aan had gedaan als tijdens de interventie in Irak in 2003 de oliebronnen waren bezet en bezet zouden blijven. Ik kan me althans niet voorstellen dat de Amerikanen al die olievelden even leeg zouden trekken en de voorraden elders zouden opslaan.
Mogelijk dat Trump het is ontgaan dat de Amerikanen Syrië niet zijn binnengevallen. Laat de Syrische olie nu de grootste inkomstenbron van IS zijn geweest. In de oostelijke provincie Deir Ezzor werden per dag tussen de 34.000 en 40.000 vaten gewonnen. In Irak bezette IS het olieveld van Mosoel waar dagelijks 8.000 vaten werden gewonnen, maar dat vooral voor de productie van asfalt werd gebruikt.
Ook het grootste aantal raffinaderijen ligt in door IS gecontroleerd gebied in Syrië. Het lijkt er zelfs op dat IS vijf raffinaderijen heeft gekocht om zelf, met gebruikmaken van eigen tankwagens, aan de slag te kunnen gaan. Die olie en de daaruit gewonnen benzine wordt verhandeld op markten die ook voornamelijk in Syrië liggen. Zo is er een grote markt even buiten Aleppo.““Mogelijk dat Trump het is ontgaan dat de Amerikanen Syrië niet zijn binnengevallen””
Een deel van de benzine wordt verkocht aan veelal, kleine geïmproviseerde pompen in IS-gebied, maar ook aan collega rebellen. Er zijn aanhoudende geruchten dat die olie zelfs aan aardsvijand Assad is verkocht. Met andere woorden, Trumps veronderstellingen slaan nergens op. Zeker, de productie door IS is de afgelopen maanden sterk verminderd, maar dat komt vooral door de Russische bombardementen.
Pikant is dat hij zijn uitspreken deed tijdens een bezoek aan de CIA, in een kennelijke poging de relatie goed te krijgen. Die relatie was onder druk komen te staan toen hij twee weken daarvoor de werkwijze van deze dienst nog had vergeleken met "iets wat nazi-Duitsland had kunnen doen". Zondag bezocht Trump als president de dienst voor de eerste maal. Maar wie dit soort nonsens uit ten overstaan van geheime agenten en ander volk dat precies weet hoe in het Midden-Oosten de vork in de steel zit, zal er ongetwijfeld niet in zijn geslaagd die relatie goed te krijgen. Sterker, voormalig CIA-directeur John Brennan stelde dat Trump zich moest schamen voor zijn optreden in het CIA-hoofdkwartier. Hij doelde niet eens op de beschamende opmerkingen over olie, maar over zijn uitspraak dat hij in een "lopende oorlog met de media" is verwikkeld. Dit soort uitspraken zijn onkies als een president die doet op een herdenkingsplek voor gevallen CIA-agenten.
Dit zal ongetwijfeld niet de
laatste column over Trump, olie en gas zijn. Vooral zijn ‘energierevolutie' die
‘enorme nieuwe rijkdom' moet opleveren leent zich goed voor eindeloze
beschouwingen. Want waar in Nederland belangrijke bedrijven zich verenigen om
de regering aan te sporen tot haast met de energietransitie, is Trump's
revolutie gericht op het winnen van $50 biljoen aan olie- en gasreserves. Net
als tijdens zijn bezoek aan de CIA zal hij daarover hard worden aangepakt. Ik
vrees alleen, dat Trump er niet mee zit.
Rob de Wijk is
directeur van het The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) en professor
Internationale Betrekkingen aan de Universiteit Leiden. In zijn column gaat hij
in op de energievoorziening in het licht van de internationale verhoudingen.