Gertjan Lankhorst, CEO GasTerra: "Vanzelfsprekendheid
van rol gas is verdwenen"
De vanzelfsprekendheid van de rol van gas is echter verdwenen. Wie dat niet begrijpt, heeft de afgelopen jaren niet goed opgelet. Het is daarom belangrijk dat de internationale gassector nadenkt over hoe we gas het beste kunnen inzetten. Het is niet dat de gaswereld hier blind voor is, of dit niet overweegt. Het tegendeel is eerder waar: de industrie wordt overspoeld met informatie en analyses. Maar precies daarom is het moeilijk om oog te hebben voor de grote lijnen.
Het is als met kijken naar een schilderij: als je er met je neus op staat, zie je slechts een paar stroken met kleuren. Pas als je afstand neemt, krijg je begrip voor de contouren en de compositie.
Er is meer. Een kunstwerk is statisch, de wereld is dat niet. Wat vandaag belangrijk is, kan morgen irrelevant zijn. "Events my dear boy, events" antwoorde Britse premier Macmillan op de vraag wat zijn grootste zorg was. Dit citaat stelt alle roadmaps, outlooks en voorspellingen over de energiewereld in een ander licht. Natuurlijk is al dit verkennende werk belangrijk: we hebben een stip op de horizon nodig. Maar de echte game changers, de doorbraaktechnologieën van morgen, staan per definitie niet in de scenario's.
““De industrie moet ook meer investeren in projecten die haar footprint verlagen, ook als ze niet geheel voldoen aan de gebruikelijke financiële standaarden””Ik pleit daarom voor voorzichtigheid, voor een gevoel voor perspectief. En voor flexibiliteit om de gaswereld bij te kunnen sturen. Kijk naar de grote discussies over gas en energie van de afgelopen jaren. Niemand had het tempo van de Energiewende in Duitsland voorspeld. De Energiewende had een heel andere koers gelopen als de kernramp in Fukushima in 2011 niet was gebeurd. In 2009 praatte iedereen in de industrie over de schaliegasrevolutie. In 2006 stond dit niet op de radar, toen was hét onderwerp de snel stijgende energieprijzen. En vrijwel niemand had die in 2003 zien aankomen. ‘Disruptief' is het nieuwe buzzword in het energiedebat. Veranderingen zoals deze zullen blijven plaatsvinden. We kunnen niet voorspellen hoe de toekomst zal lopen.
Wat moet de gaswereld wel doen? Ik pleit voor twee dingen. Ten eerste: maatregelen nemen die nu effect hebben. Het is belangrijk om ons meer te richten op de korte termijn. Wat kunnen we nu doen om de uitstoot van CO2 te verminderen, zonder het aanbod van energie en de economie schade toe te brengen?
Het potentieel voor energiebesparing en CO2-reductie is zwaar onderbenut. De wereld verspilt ongelofelijke hoeveelheden energie. Niet voor niets noemt het IEA energie-efficiëntie ‘de verborgen brandstof'. Als de vraag naar gas daalt door energiebesparing, dan is dat iets waar onze industrie oprecht blij mee zou moeten zijn.
De gaswereld moet dan ook meer investeren in projecten die haar footprint verlagen, ook als ze niet geheel voldoen aan de gebruikelijke financiële standaarden. Blijf bijvoorbeeld investeren in CO2-opvang en opslag, juist in combinatie met gascentrales. Ook moeten we doorzetten met investeren in groen gas en de samenwerking met de duurzame energie-industrie. Bij het bepalen van onze businessmodellen is een kritisch oog op het maatschappelijk draagvlak voor de sector nodig.
Steeds meer mensen vinden dat we zo snel mogelijk af moeten van fossiele energie. Daarbij wordt meestal geen onderscheid gemaakt tussen autobrandstoffen, kolen en gas. Als de gasindustrie wil laten zien dat gas de komende jaren wel een rol heeft - als de wind niet waait en de zon niet schijnt, dan gas - dan zal ze met meer moeten komen dan business as usual.
De gassector heeft meer dan genoeg kaarten in hand om ook in de komende jaren een belangrijke energiebron te blijven. Maar dan moeten we wel nu de dingen doen die nodig zijn: energiebesparing, het promoten van een bredere energiemix, innovatie en investeren. En boven alles: de maatschappij laten zien dat we de problemen met onze energievoorziening oplossen.
Gertjan Lankhorst is CEO van GasTerra en President van Eurogas, de Europese branchevereniging van de gasindustrie. Deze column is een verkorte versie van de speech die hij afgelopen week hield op de World Gas Conference in Parijs.