De komende jaren komt de HRe-ketel op de markt. Deze vervangt de HR-ketel, die veruit de meeste mensen nu thuis hebben hangen. Nieuw aan de HRe-ketel is dat deze gas niet alleen omzet in warmte, maar ook in elektriciteit. De HRe-ketel wordt in de nabije toekomst enorm belangrijk voor het elektriciteitsnet, stelt Hans Overdiep, manager Energietransitie van GasTerra.
"Mensen wekken straks met gas zelf de elektriciteit op voor hun huishouden en de elektrische auto. Dat doen ze met die nieuwe ketel twee keer zo efficiënt als onze huidige centrales."
#hreketelEen gasmotor die zowel warmte als elektriciteit produceert, bestaat al veel langer, bijvoorbeeld in de tuinbouw, bij ziekenhuizen of scholen. "Maar die motoren, de zogenaamde Warmtekrachtkoppeling- of WKK-installaties, zijn veel te groot en lawaaierig voor huishoudelijk gebruik", stelt Overdiep. Daarom is de afgelopen jaren gezocht naar een manier om toch een soort kleine warmtekrachtcentrale te maken, de HRe-ketel.
Twee keer zuiniger
Belangrijk is dat deze HRe-ketel veel efficiënter elektriciteit opwekt dan de huidige grote elektriciteitscentrales. "We weten dat de elektriciteit in Nederland wordt opgewekt met een gemiddeld rendement van ongeveer 40 procent in de hele keten. Een groot deel van dat rendementsverlies komt doordat we warmte weggooien met het koelwater in bijvoorbeeld de Waddenzee. Daarnaast is er ook een groot verlies door het transport van de elektriciteit van de centrales naar de woningen. Denk maar aan al die kilometers hoogspanningskabels en transformatorhuisjes waar die stroom langs moet. Met een HRe-ketel is het rendement twee keer zo groot als dat van de gemiddelde centrale elektriciteitsproductie. Dit omdat de elektriciteit thuis wordt opgewekt en de warmte in de woning wordt benut."
Twee types
Er zijn twee types HRe-ketel. "De HRe-ketel met een Stirlingmotor is recent op de markt gebracht. Dat is een klein motortje waarmee onder de kap van een cv-ketel elektriciteit wordt opgewekt. Over enkele jaren volgen wellicht HRe-ketels met een brandstofcel. Het verschil tussen die twee is de hoeveelheid elektriciteit die ze in de woning kunnen opwekken. Dat is later belangrijk voor het balanceren van het elektriciteitsnet door de komst van steeds meer zonnepanelen, elektrische warmtepompen en elektrische voertuigen. Een Stirlingmotor produceert nog 5 keer zoveel warmte als elektriciteit. De nieuwe generatie brandstofcel maakt juist meer elektriciteit dan warmte. Daarmee komt het opwekken van grotere hoeveelheden decentraal opgewekte elektriciteit in zicht. Als je alle woningen met een gasaansluiting voorziet van een kleine brandstofcel, dan produceer je evenveel elektriciteit als de huidige en nog geplande kolencentrales. Daarmee wordt een forse besparing van fossiele brandstoffen en CO2-uitstoot bereikt."
Probleem voor grootschalige toepassing van de HRe-ketel is de prijs. "De ketels zijn nu nog heel duur door de lage productieaantallen. We lopen nog tegen een kip-en-het-ei-probleem aan, want niemand heeft zin om de eerste dure HRe-ketels te kopen. Dat proberen we nu samen met anderen te doorbreken door een collectieve inkoop. Technisch gezien is de HRe-ketel er helemaal klaar voor."
Volg ons op Twitter: @energiepodium