Een ongekend succes, 40.000 deelnemers die zondag de regen en volle treinen trotseerden en van de Dam naar het Museumplein liepen. Het waren er vijf keer meer dan tijdens de eerdere klimaatmars in 2017. Er is ondertussen wel wat gebeurd. Het klimaat is aan het veranderen en de demonstranten wachten op actie. Door de regen viel de manifestatie erna wat in het water. Maar dat er zoveel mensen voor het klimaat opkwamen zegt toch wel wat? Maar wat zegt het? Wat zeiden ze?
Vijftig organisaties en politieke partijen sloten zich aan bij de mars, die werd georganiseerd door Milieudefensie, FNV, Oxfam Novib, Greenpeace, DeGoedeZaak en de Woonbond. Het motto was: ‘een eerlijke verdeling van de lasten en lusten’ bij klimaatmaatregelen. Dat is ook wat de laatste peilingen aangaven.
Natuurlijk riepen sommige politici en demonstranten om het aanpakken van fossiele industrie en om een CO2-heffing en dat de overheid nu eindelijk aan de slag moet. Maar wat opviel was juist de diversiteit van de demonstranten en de brede scala van perspectieven die ze boden: overgaan op een ‘plant-based’ dieet, duurzame kleding kopen, nadenken voor je gaat vliegen, treinvakantie naar Spanje, natuurherstel en bescherming van het tropisch oerwoud.
Dit zou mijn spandoek kunnen zijn geweest:

En dat is een verademing ten opzichte van de dwingende oproep van de Zweedse klimaatstaakster Gretha Thunberg, die alleen weer naar school gaat als Zweden 15% CO2 per jaar reduceert. Ze riep vorige maand in Brussel de EU op de CO2-emissies terug te dringen met 80% in 2030 inclusief lucht- en zeescheepvaart om de 2 graden doelstelling te kunnen halen. De huidige 45% is niet genoeg.
In de VS riepen jongeren onlangs de belangrijke democratische senator Dianne Feinstein van Californie op de Green New Deal te steunen, voorgesteld door de Sunrise Movement en ‘rising star’ afgevaardigde Alexandria Ocasio-Cortez, ‘omdat anders het leven op aarde na 12 jaar eindigt’. Deze New Green Deal wil o.a. binnen tien jaar 100% duurzame energie in de VS en 100% CO2-reductie in de wereld in 2050; en het vraagt gratis onderwijs, ziekteverzekering en banen voor iedereen. Feinstein reageerde dat ze al 30 jaar in het vak zit en weet wat ze doet. En het is volgens haar niet ‘your way, or the high way’. Zij zei dat ze haar best deed een resolutie voor te stellen die wel de Senaat kan halen. Dat werd door de jongeren en op sociale media weggehoond: “Our Earth is dying”.
“Spijbelaars zijn pas tevreden met een 8”
Premier Rutte vertelde de Haagse klimaatspijbelaars vorige maand dat Nederland het in het verleden niet goed had gedaan. Hij zei dat de doorrekening op 13 maart van het concept Klimaatakkoord wel op een zesje zou kunnen rekenen van de rekenmeesters van het PBL en dat we nog 30 jaar tijd hebben. De spijbelaars zeiden pas tevreden te zijn bij een 8!
En in de Kamer eisen GroenLinks en de PvdA een hoge CO2-heffing van 50 tot 100 euro bovenop de CO2-prijs van het EU emissiehandelssysteem; anders steunen ze een klimaatakkoord in de Eerste Kamer niet. Dezelfde oproep doet een groot aantal ondernemers in de campagne van MVO-Nederland op Twitter en LinkedIn met ‘Alleen met een CO2-prijs doe ik mee’. De meeste ondernemers roepen overigens om een ‘ambitieus klimaatbeleid’. Met een extra heffing straf je de industrie juist en kunnen ze slechter concurreren. Want ze halen de afgesproken CO2-doelen door het EU Emissiehandelssysteem al. En die doelen moeten nog omhoog gaan.
Wat opvalt is dat spijbelen en klimaatmarsen vaak gepaard gaan met ongenuanceerde eisen. Het is natuurlijk ook de rol van de jongeren en milieuorganisaties om zaken scherp en ongenuanceerd te brengen. En het is natuurlijk moeilijk om dan goed en met respect te reageren. Misschien moeten we gewoon luisteren. En we moeten ook leren uitleggen wat er nu al aan klimaatbeleid gebeurd. Daar schort het ook aan. Maar met de aankomende provinciale verkiezingen op 20 maart, zou de discussie wat mij betreft niet zo zwart-wit moeten zijn. De huidige discussie leidt tot verdere polarisatie waar het klimaat op dit moment niet bij gebaat is.
Ik roep op om het debat over het klimaatakkoord, wel of geen CO2-belasting, genuanceerd te voeren. Dezelfde nuancering zag ik in de diversiteit van de demonstranten en hen oproepen. We kunnen geen maanden of jaren verliezen aan ‘gepolder’. Laat het ETS-systeem nog beter zijn werk doen: ‘Don’t fix what is not broken’.