Dave vertelt hoe hij vlakbij de grote bosbranden kwam om ze te bestrijden, en hoe gevaarlijk dat was. “In Californië brandde eens 32.000 hectare bos - anderhalf keer Amsterdam. Eromheen stond nog een groter bos, dat bedreigd werd, en daarnaast een stad die gevaar liep. Vanaf de bosrand, vlakbij de stad, haalden we eerst een rij bomen neer zo breed als een snelweg, met kettingzagen en grote tractoren. Daarna staken we bewust de bosrand in brand en lieten de wind onze brand richting de bosbrand jagen. In totaal brandden we 4.000 hectare bos plat, zodat de branden elkaar op veilige afstand zouden treffen en de bosbrand nergens meer heen kon. Dat kon omdat de wind gunstig stond. Maar als de wind was gedraaid, had onze brand ons in het gezicht geslagen en had ik je dit verhaal niet kunnen vertellen.’
“Als een bosbrand weer gedoofd is, dan is de grond als glas. Ondoordringbaar”
Dave was ook fotograaf, en toen we eens bij een winters haardvuur zaten, liet hij me de foto’s zien die hij van vlakbij de branden maakte. Van zijn collega’s tussen vuurzeeën en zwarte rook. Ik moet eraan denken bij de recente beelden uit New York City, zozeer in smog en rook gehuld dat je nauwelijks het volgende blok huizen kunt zien. Niet omdat het in New York brandt, maar omdat het in Canada brandt, duizenden kilometers verderop. Bosbranden zijn dus een internationaal probleem.
"Als een bosbrand weer gedoofd is”, vertelt Dave, “dan is de grond als glas. Ondoordringbaar. Dan regent het, maar kan het water de grond niet in. Daardoor hebben we na bosbranden in Arizona veel overstromingen, waardoor huizen beschadigd raken.”
“De ecologische kosten van grote, herhaalde, ernstige bosbranden kunnen kolossaal zijn”
Wetenschappers concluderen dat bosbranden wereldwijd toenemen als gevolg van klimaatverandering. In één van de mechanismes speelt de bergdenkever een rol. Deze kever sterft normaal in koud weer, waarvan er steeds minder is. Nu zijn ze in overvloed aanwezig. Als de bossen droger zijn, want heter, is er ook minder boomsap. En daardoor boren de kevers gemakkelijker gaten door de dennenbast heen, waarna de bomen verder uitdrogen en sterven. In het westen van Amerika stierf hierdoor in 20 jaar 260 duizend km2 aan bos. Dat is zes keer Nederland. De dode bossen blijven overeind staan, kurkdroog, en zijn zeer vatbaar voor brand.
“Bij ons in Flagstaff”, zegt mijn vriend Dave, “staan veel buurten vol dikke bomen. Als zo’n bosbrand onze stad bereikt, kunnen onze huizen in rook opgaan. Ik heb thuis een Tupperware-doos klaar staan voor mijn dierbaarste bezittingen. Ik heb een lijst van wat erin moet en ik kan hem in vijf minuten vullen, als ik moet vluchten. Als ik op reis ga, dan breng ik de doos naar mijn zus. In de twee weken dat ik weg ben, kan mijn huis weg zijn.”
En ook omwille van de natuur zelf zijn de bosbranden problematisch, zeggen wetenschappers. “Bosbranden eroderen de weerbaarheid van ecosystemen over grote gebieden”’, zegt Darren Evans, professor van Ecology and Conversation op de Universiteit van Newcastle. Hij verwacht op zich dat soorten die zich aan branden aanpassen, zullen herstellen. “Maar de ecologische kosten van grote, herhaalde, ernstige bosbranden kunnen kolossaal zijn."
Een Australische hoogleraar schat dat minstens 700 insectensoorten door Australische bosbranden zijn gedecimeerd. En aangezien veel dieren, insecten en planten wederzijds van elkaar afhankelijk zijn, is het moeilijk voor andere plant- en diersoorten, waarvan in een brand veel stierven, in populatie weer terug te veren, denkt hij.
Wetenschappers in Portugal ontdekten dat nachtvlinders 80% minder stuifmeel vervoerden op plekken waar bosbranden hadden gewoed dan op plekken zonder branden. Nachtvlinders bestuiven ‘overal ter wereld ’planten en spelen een ‘belangrijke ’rol, aldus de studie. Bij hun afwezigheid raken ecosystemen verstoord.
Kortom, bosbranden beïnvloeden overal ter wereld biodiversiteit en de interacties tussen planten en bestuivende insecten. De verwachting is dat de veranderende klimaten wereldwijd zorgen voor meer bosbranden, zodat niet alleen Dave, de brandweer en onze steden bedreigd zijn, maar ook insecten, zoogdieren en de weerbaarheid van de natuur.
En vergeet de schoonheid niet van zo’n uitgestrekt naaldbos. De geur van droog bos. Het hout dat zich krakend strekt als de zon erop schijnt. Stammen die wuiven in de wind. Vogels die van tak naar tak vliegen. Hoe verkwikkend het is er te picknicken. Met je familie te wandelen. Te lezen.
Laten we die bossen in onze levens behouden.