Philips legt landen langs de meetlat
"Nederland moet wereldwijd veel beter gaan scoren op
energieproductiviteit." Dat
stelt Harry Verhaar, wereldwijd hoofd Public and Government Affairs bij Philips
Lighting. Uit onderzoek door het bedrijf in opdracht gegeven aan Ecofys, The Lisbon Council en
Quintel, blijkt dat ons land wereldwijd op de 40e plaats staat als
je kijkt naar deze maatstaf. Hiermee wordt berekend hoeveel bruto nationaal
product een land produceert per gebruikte hoeveelheid energie in joule. Ons
land staat achter landen als Italië (20), het Verenigd Koninkrijk (26) en
Duitsland (35). Hong Kong, een dichtbebouwde economie met een grote
dienstensector, staat op de eerste plaats.
Nederland staat wereldwijd op de 40e plaats qua energieproductiviteit. Hoe duidt u dat resultaat?
"Dat is ongeveer gemiddeld in Europa, maar we zouden veel hoger moeten
staan. We zijn heel afhankelijk van fossiel. 98 procent van de energie die we
gebruiken wordt niet omgezet in de service waarvoor de energie bedoelt is. We
verkwisten enorm veel, dat is schokkend. Ook verbeteren we onze
energieproductiviteit veel te weinig. Op de ranglijst van groei in
energieproductiviteit staat Nederland wereldwijd op plaats 68."
Tabel 1: BBP per verbruikte energie-eenheid, in miljard euro per exajoule
(tekst loopt door na tabel).
Wat is er nieuw aan
deze studie?
Dit is de eerste studie die in detail gaat over de energieproductiviteit
van landen. Energieproductiviteit is een term die helpt om na te denken over
energie-efficiëntie. Die laatste term moeten we in mijn ogen minder
gebruiken. Veel mensen schakelen af als
je het hebt over verminderen en besparen. Met energieproductiviteit heb je een
positieve term waarmee je landen en sectoren met elkaar kunt vergelijken. Een
economie die energie bespaart, groeit in zijn energieproductiviteit. Je kunt
ook zeggen: land A produceert 100 euro per hoeveelheid energie, land B
produceert met hetzelfde 200 euro. Dat maakt het interessant."
““Het zou in mijn ogen beter zijn als de EU doelen stelt rond energieproductiviteit, dat is een betere maatstaf dan energiebesparing””
Is het eerlijk om een
land met een sterke industrie als Nederland op deze manier te vergelijken met
een meer servicegerichte economie als Singapore?
"Het leuke van dit rapport is dat mensen daar nu vragen over gaan stellen. Er
valt ook over te discussiëren of je ontwikkelingslanden met het Westen kan
vergelijken. Die vragen spreken een brede groep mensen aan. We willen deze
invalshoek op de kaart zetten.
Het vergelijken van landen als Nederland en Singapore geeft niet een volledig beeld. Maar als je verder gaat inzoomen op sectoren of steden, wordt het nog een stuk interessanter. Je kunt bijvoorbeeld de energieproductiviteit van verlichting in Nederland en Singapore heel goed vergelijken. Of: is de bankensector aan de Zuidas of in de Londense City energieproductiever? Daar moet meer onderzoek naar worden gedaan."
Cuba staat op de 2e plaats in de lijst van meest
energieproductieve landen van de wereld. Ook andere ontwikkelingslanden scoren
soms verrassend goed. Wat zegt dat?
"In 2006 heeft Philips een wereldwijde oproep gedaan om de gloeilamp uit te
bannen. Destijds had Cuba ook een nieuwe electriciteitscentrale nodig. Die zou
een investering in de orde van grootte van een miljard dollar vragen en dat
geld hadden ze niet. Cuba heeft toen heel bewust een energie-efficiëntie
programma ingevoerd, niet alleen voor verlichting overigens. Het is het eerste
land dat de gloeilamp heeft verboden. Dankzij dit soort beleid is Cuba een
behoorlijk energieproductief land."
Ziet u energieproductiviteit als een
manier om doelen te stellen voor beleid?
"Energieproductiviteit is de uitkomst, energie-efficiëntie is het middel. Besparing
is een relatief begrip. Het is moeilijk om landen en sectoren daarmee te
vergelijken. Met energieproductiviteit valt veel beter te rekenen. Daarom zou
het in mijn ogen beter zijn als de EU doelen stelt rond energieproductiviteit,
dat is een betere maatstaf dan energiebesparing. Neem de gloeilamp: maar 1
procent van de energie die
zo'n ding verbruikt wordt omgezet in licht. Met goede ledverlichting kan de energieproductiviteit van onze woningen met sprongen omhoog gaan."
Vervolg tabel: BP per verbruikte energie-eenheid, in miljard euro per exajoule