Zoeken

Aardgasvrij vraagt om bestuurlijk lef

Wethouder Lot van Hooijdonk over de warmtevisie van gemeente Utrecht

In juni 2016 kondigden netbeheerder Stedin en de gemeente Utrecht aan dat de nieuw te bouwen wijk Haarrijn zonder aardgas wordt aangelegd. Stedin schreef in het persbericht: "Het is niet meer te verwachten dat er nog 40 jaar gebruik wordt gemaakt van deze leiding en daarom acht het netwerkbedrijf dit geen economisch verstandige investering". Een grote omslag, want Stedin legt nu nog jaarlijks voor 80 miljoen euro aan nieuwe aardgasleidingen in Nederland aan. Voor de omslag is wel nieuwe regelgeving nodig. Daarvoor is Den Haag aan zet. Lokaal zullen we het uiteindelijk waar moeten maken.

In Utrecht ontstaat inmiddels een stevige alliantie. Bestuurders van Stedin, Eneco, woningbouwcorporaties, de gemeente en bewoners zijn het met elkaar eens: we moeten snel en effectief van het aardgas af. We hebben al afgesproken om aardgasleidingen als het even kan niet meer te vervangen. Zelfs werkgeversorganisatie VNO-NCW, installateurs en projectontwikkelaars vinden dat aardgas in nieuwbouwsituaties niet meer acceptabel is. Beslissingen over het overbodig maken van aardgas moeten ook snel gemaakt worden: TNO verwacht dat we al in 2022 meer aardgas uit Rusland en Noorwegen importeren dan dat we zelf produceren. Willen we deze afhankelijkheid? En ook hier weer de vraag: wie moet er nu als eerste wat gaan doen? En als we afhankelijk van elkaar zijn: hoe zorgen we ervoor dat het niet stilvalt?
““De bal ligt nu bij Den Haag””

Lokaal beginnen we op stoom te komen. In Utrecht zijn we op basis van gesprekken met alle betrokkenen tot een Warmtevisie voor de stad Utrecht gekomen. In deze visie licht het college toe hoe we de stad de komende jaren op een andere manier willen verwarmen. Voorbeelden daarvan zijn gasloze nieuwbouw als norm en ook in de bestaande bouw overschakelen op laagtemperatuurverwarming. Het succes daarvan hangt wederom af van veranderingen in het overheidsbeleid, waaronder de aansluitplicht voor aardgas in de energiewetgeving. Minister Henk Kamp heeft vlak voor de zomer een wetsvoorstel ingediend om de aansluitplicht voor aardgas bij nieuwbouw af te schaffen. Dit is een belangrijk signaal dat dit kabinet de warmtetransitie serieus neemt en haar rol probeert in te vullen.

De weg naar een aardgasvrij Nederland vraagt om veel samenwerking tussen ministeries en gemeenten. Een heldere uitspraak van het kabinet dat we de komende decennia in Nederland echt van het aardgas af gaan is daarbij van groot belang. Dat geldt ook voor het betrekken en enthousiasmeren van burgers bij het afschaffen van aardgas. En een hogere gasprijs voor kleinverbruikers, zodat duurzame alternatieven aantrekkelijker worden voor consumenten. Consumenten moeten nu nog betalen voor het verwijderen van een gasaansluiting, waardoor mensen minder snel overgaan op elektrisch koken. Dat is natuurlijk het paard achter de wagen spannen. Als we geen aardgas meer willen, moeten we wetgeving als deze wijzigen. De bal ligt nu bij Den Haag: pas als de landelijke wetgeving verandert, kan een aardgasvrij Nederland realiteit worden.

Lot van Hooijdonk is wethouder duurzaamheid, mobiliteit en milieu voor GroenLinks in de gemeente Utrecht. Op Twitter is ze te volgen via @lotvanhooijdonk.

Lot van Hooijdonk

Lot van Hooijdonk is wethouder duurzaamheid, mobiliteit en milieu voor GroenLinks in de gemeente Utrecht. Op Twitter is ze te volgen via @lotvanhooijdonk.