Rob Boerée, RVO.NL: "Neem voorbeeld aan wegenbouw bij energieprojecten"
Om draagvlak voor energieprojecten te verbeteren, kan de sector een voorbeeld nemen aan de wegenbouw, meent Rob Boerée, directeur nationale programma's bij RVO.nl, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, voorheen Agentschap NL.
Waarom heeft de energiesector zoveel moeite met het vinden van draagvlak voor haar projecten?
"De afgelopen jaren zijn energiebedrijven bijna onherkenbaar voor de klant geworden, mede door de splitsingswet (in netwerk- en leveringbedrijf) en internationalisering. Grote projecten - van windparken en biomassa-installaties tot CO2-opslag - worden vaak slecht uitgelegd, de bevolking laat geïnformeerd. Daarbij moet ik wel een kanttekening plaatsen: windprojecten die met burgerparticipatie werken, hebben in potentie beter draagvlak. Kleinschalige projecten zijn, zoals bekend, juist redelijk succesvol. Zo kunnen PV-projecten (fotovoltaïsche zonnepanelen) voldoende partners en draagvlak vinden."
Op welke manieren kan de sector de bevolking beter bij deze projecten betrekken?
"Neem een voorbeeld aan de wegenbouw, die is ook grootschalig en technologisch gericht. Die sector betrekt de plaatselijke bevolking vanaf het begin bij een project en laat bewoners bijna denken dat ze een tunnel zelf hebben gegraven. Ook steekt de wegenbouw veel voorbereiding in omgevingsanalyse. De energiesector is daarentegen eenkennig en stelt bij grootschalige ingrepen in het landschap dat wat men doet, ook noodzakelijk is. Grote energiebedrijven gaan het gesprek met de bevolking nog te weinig aan. Voor aansluiting bij en draagvlak van de plaatselijke bevolking moet je op de hurken."
““In financiële vergoeding schuilt ook iets van afkoop.””
Wat is de juiste toonzetting?
"Transparantie en openheid. Een mooi voorbeeld is het Zeeuwse windpark Kreekraksluis. Bij aanvang was daar veel gedoe over. Ontwikkelaars zijn toen vanaf de grond af aan opnieuw begonnen en hebben de mogelijkheid geschapen voor burgerparticipatie. Dat was er in eerste aanleg niet. Daarna ging het proces veel soepeler. Met als resultaat hetzelfde windpark als men in het begin had uitgedacht."
In hoeverre moet de sector over de brug komen met toezeggingen over zaken als inspraak en vergoedingen?
"In financiële vergoeding schuilt ook iets van afkoop. Ik ben een voorstander van directe participatie. Energiebedrijven zijn ontstaan uit nutsbedrijven, gerund vanuit de gemeenschap. Vanuit die optiek ga je sneller op zoek naar alternatieven. Aandeelhouderschap voor de plaatselijke bevolking is nog handiger. Dan ben je ook werkelijk betrokken. Ondanks de risico's die eraan kleven - een project kan immers ook verlies lijden - wordt de discussie dan beter gevoerd. Goede tweede is de gedragscode die de NWEA, koepelorganisatie voor windturbine-exploitanten, heeft opgesteld."
