Zoeken

We will drill baby

Auteur

Rob de Wijk

President Donald Trump kan de vergroening in zijn land mogelijk iets vertragen, maar niet tegenhouden, stelt Rob de Wijk. “Bovendien gaan installateurs zich nu echt niet bekwamen in het ontmantelen van windmolens en het verwijderen van zonnepanelen van daken. Zelfs in het mekka van de olie- en gasindustrie en Trump-bolwerk Texas gaat de vergroening gewoon door.”

‘We will drill baby, drill’ beloofde Donald Trump tijdens de nationale conventie in juli. Wat Trump beloofde was wat hij tijdens zijn eerste termijn al deed: het opvoeren van de olie- en gasproductie, nieuwe pijpleidingen aanleggen, desnoods door nationale parken en door klimaatafspraken aan zijn laars te lappen. Ook nu weer wordt verwacht dat hij uit het klimaatakkoord van Parijs zal stappen, ondanks dat volgens het VN-klimaatpanel de aarde in de richting van 3 graden opwarmt. De grote vraag is of Trump, die grootspraak en overdrijvingen nooit heeft geschuwd, de verduurzaming van de aarde compleet kan ruïneren. Hij probeerde het wel.

“Opmerkelijk is dat de vergroening zich weinig aantrekt van wie er president is”

In 2020 concludeerde de Rhodium Group dat zijn maatregelen ervoor zorgden dat de uitstoot in 2035 met 1,8 gigaton zou zijn gestegen. Want tijdens zijn eerste termijn schrapte Trump ruim 125 klimaatmaatregelen. Dit wordt ook nu weer verwacht. Al was het alleen maar om een punt te maken in de richting van zijn achterban die niet geïnteresseerd is in feiten. Hij heeft bijvoorbeeld al aangekondigd het mes te zetten in de Inflation Reduction Act. Deze IRA is een van de belangrijkste wapenfeiten van de regering-Biden. Honderden miljarden zijn in vergroening gestoken. En met succes. Er was meer belangstelling dan voorspeld.

Opmerkelijk is dat de vergroening zich weinig aantrekt van wie er president is. Ongeacht de bewoner van het Witte Huis werd Californië Amerikaans kampioen vergroening. Maar in oktober 2023 werd bekend dat Texas, een typische Republikeinse olie- en gas producerende staat die ook nu weer vol overgave op Trump stemde, meer zonne-energie aan het elektriciteitsnetwerk leverde dan het traditioneel Democratische Californië.

“Het grootste gevaar is dat startups die afhankelijk zijn van overheidssteun niet tot wasdom kunnen komen”

Even opmerkelijk is dat Trumps boorplannen niet door de industrie met opluchting werden omarmd. Olie- en gasbedrijven hebben de afgelopen jaren hun kosten laag gehouden om winstgevend te blijven. Het ziet er niet naar uit dat hun strategie van voldoende produceren om net aan de vraag te kunnen voldoen en de aandeelhouders tevreden te stellen, zal verdwijnen. Ze hebben bovendien voldoende reserves om de productie te kunnen opvoeren als dat nodig is. Meer boren is dus niet nodig. En ze verdienen genoeg: in Amerika liggen de productiekosten nu rond de 34 dollar, bij een olieprijs van meer dan 70 doller per vat.

Tijdens de afgelopen COP29 conferentie klimaattop in Azerbeidzjan riep Darren Woods, de CEO van ExxonMobil, Trump dan ook op niet uit het akkoord van Parijs te stappen.

Logisch. Overal ter wereld houden CEO’s niet van wispelturig beleid. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor de auto-industrie die miljarden heeft gestopt in de ontwikkeling van elektrische voertuigen. Of zijn trouwe vazal Elon Musk moet echt gek zijn geworden, maar ik krijg niet de indruk dat hij staat te trappelen om zijn Tesla’s onder Trump van een verbrandingsmotor te voorzien.

Het grootste gevaar is dat startups die afhankelijk zijn van overheidssteun niet tot wasdom kunnen komen. Dat tast de snelheid van de groene innovatie aan.

De conclusie is dat Trump de vergroening mogelijk iets kan vertragen, maar met zijn oproep tot boren niet kan tegenhouden. Bovendien gaan installateurs zich nu echt niet bekwamen in het ontmantelen van windmolens en het verwijderen van zonnepanelen van daken. Zelfs in het mekka van de olie- en gasindustrie en Trump-bolwerk Texas gaat de vergroening gewoon door.

Rob de Wijk

Rob de Wijk is directeur van het The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) en professor Internationale Betrekkingen aan de Universiteit Leiden. In zijn column gaat hij in op de energievoorziening in het licht van de internationale verhoudingen.